Kopukluk ve Reddedilme Şemaları
Kopukluk ve Reddedilme Şemaları
Terk Edilme Şeması
Bu şemaya sahip olanlar genellikle sevdikleri insanları kaybedeceklerine dair bir temel inanç geliştirirler.İlişkilerinin daim olmadığını bir şekilde sevdikleri tarafından yalnız bırakılaaklarını düşünürler.Kaybettikleri insanı tekrar hayatlarına alamayacaklarına ve yalnızlığın kader olduğuna inanırlar.
Aşk hayatı ne kadar pürüzsüz devam ediyor olsa da sonunun hüsranla biteceğine inanırlar.
Çocukken yaşadığınız bazı durumlar bu şemanın sizde oluşmasına neden olabilir:
Güvenli bağı anne ile kuramamış olmak
Ebeveynlerin boşanması ya da sık sık kavga etmeleri
Ebevynlerin boşandıktan sonra yeniden evlenmesi
Küçük kardeşin eve gelmesi ve kardeş kıskançlığı
Annenin depresyonu,tutarsız sevgi ve ilgisi
Kişiyi büyüten bakıcı varsa onun değişmesi
Annenin bebekten ayrı tatile seyahate gitmesi ya da uzun süreliğine hastanye yatırılması
Ebeveyn ölümü ya da evi terk etmesi
Şema Kimyasından ötürü büyük ihtimalle sevgiliniz ya da eşiniz sizi terk etme potansiyeli olan kişiler olacaktır.Duygusal olarak dengesiz, bir an çok aşık bir an çok umursamaz gibi davranıyor olabilir.
Ilişikide aşırı derecede kıskanç ve baskıcı davranabilirler.Eşlerine bağlanırlar, birkaç günlük ayrılığa bile katlanamazlar. Tartışmalarda aşırı sinirli olabilirler her kavga sonrasında terk etme isteği için bunu yaşadıklarını düşünebilirler.
Arkadaşlık ilişkilerinde de uzun süreli dostluğa çok inanmazlar.E n küçük detaylarda bile (arkadaşın mesajına geç cevap vermesi, buluşma planını iptal etmesi vs..gibi) çok fazla gerilirler.
Güvensizlik Şeması
Başkalaının yalan söyleyeceği,zarar vereceği,küçük düşüreceği,aldatacağına dair aşırı güvesiz ve kötüye kullanılma inancıdır.Sürekli olarak şüphecidirler.İyi niyetli insanlarda bile bir kötü niyetli plan arama eğilimindedirler.
Çocukken istismara uğrayan,zorbalığa maruz kalmış kişilerin geliştirdikleri şemadır.Tacize uğramış kişiler değişken ruh halleri ile dikkat çekerler.Bazı anlarda dalıp giderler ve sanki bir başka yerde gibidirler.
Aileden biri çocuğu taciz etmiş olabilir
Ebeveynler cezalandıcı kişiler olabilirer
Ebeveynler sürekli dışarıdaki insanların güvenilmez olduğuna dair çocuğu uyarmıştır
Çocuk ailede dışlanıyor konumdadır
Şema Kimyası ndan dolayı bu kişiler genellikle güvenilmeyi hak etmeyen,küçümseyen,şiddet gösteren,zayıflıktan faydalanan eşler ilgi duyarlar.Eş seçimi kişinin şemasını besleyen tarzda olacağı için genellikle kişi isteksiz bile olsa cinsel birlikteliğe karşı çıkmaz,eleştiriye karşı savunma göstermez,aldatmaya göz yumabilir.
Arkadaş ilişkilerinde de yine bu şema kişisel sırlarını paylaşmak istmez,insanlara kolay teslim olur ve onların kendi acılarından zevk aldığını düşünebilir.
Duygusal Yoksunluk Şeması
Kişinin normal düzeydeki duygusal destek ihtiyacının başkaları tarafından karşılanmayacağına dair temel inancıdır.İlgi,şefkat,sıcaklık ya da arkadaşlık yokluğu gibi ilgi yoksunluğu yaşayabilirler.Başkaları tarafından anlaşılma,dinlenilme,duygu paylaşımı gibi ihtiyaçların yoksunluğunu yaşıyor olabilirler.Yönlendirme,fikir alma gibi ihtiyaçların yoksunluğunu yaşıyor olabilirler.Bu şemaya sahip kişiler boşluk hissi yaşarlar,bazı şeylerin eksik olduğunu düşünürler.Yalnızlık ve kimsenin yanında olmadığı duygusu ile yaşarlar.Ne kadar ilgi görürlerse görsünler sevgi körlüğü yaşarlar.Hiç bir zaman aldıkları sevgi ve ilgi yetmez.Bu şemaya sahip kişiler genellikle ısrarcı davranabilirler.İlgi isteyen ve sürekli bunu vurgulayan alamadığında öfkelenen bir tutum sergilerler.
Çocukken ilgisiz ve sevgi göstermeyen bir anne ile büyümüş kişilerdir.
Çocuk büyürken özel biri olduğu hissettirilmemiştir.
Anne ağladığı zaman çocuğu nasıl sakinleştireceğini bilememiştir ihmal etmiştir.
Anne empatiden yoksundur kendi problemleri vardır.
Genellkle bu şemaya sahip kişiler çocukluklarından iyi bahsederler.Derinlere indikçe eksikleri ve hataları görüp duygulanmaya başlarlar.
Şema Kimyası ndan dolayı soğuk eşleri seçmeye yatkındırlar.Eşleri genelde soğuktur ama ilgi gösterdiklerinde de asla bu kişiye yetmez.Eşe karşı öfkelense bile içinde saklama eğilimindedir.Anlaşılmamak hayal kırıklığı yaratır.
Değişimi zor bir şemadır ama bu gerçekleştiğinde kişi gerçekten çok daha kaliteli bir hayat sürer hale gelmektedir.
Kusurluluk Şeması
Kişinin kusurlu,istenmeyen,aşağıda,yararsız ya da kendini açık ettiğinde önemli ötekilerin onu sevmeyeceği duygusu ile özdeştir.Bu şemada kişiler gerçekte nasıl davranırlarsa davransınlar değerli hissedemediklerinden sevgi,saygı ya da dikkate alınmayı hak etmediklerini hissederler.Bu deneyim utanç duygusuyla bağlantılıdır.
Çocukken anne ve baba çocuğun kusurlu olduğunu hissettirmiş olabilirler.
Çocuk fikrini ortaya koydğunda bu bir şekilde değersizleştirilmiştir.
Topluluk önünde kusurları yüzüne vurulmuştur,rencide edilmiştir.
Şema Kimyası genelde bu kişilerin kusurlu hissedeceği eşler seçtirir.Kendinden daha üstün,daha güzel/yakışıklı=donanımlı/bilgili. Kişi yanında daha eksik hisseder.
Arkaaşlık ilişkilerinde kişi kendini saklar,eğer arkadaşları onun nasıl olduğunu bilirse onu bırakır diye düşünürler.Yakın ilişkiler kuramazlar çünkü kusurlu taraflarının gözükesini istemezler.
Sosyal İzolasyon Şeması
Yalnız kişilerdir.Kendilerini grupların dışında ve farklı hissederler.Ortamda kendilerinin nasıl gözüktüğü ile çok ilgilidirler.Sosyal gruplara ait hissetmezler.İşyerinde uzak bir bölümde takılırlar.Gruplar içinde gergin olurlarve rahat edip kendi karakterini sergileyemezler.Kendi ailelelerinin kusularını bir şekilde örtmeye çalışırlar özellikle statü kazanarak bunu yaparlar.Aptal duruma düşme ihtimalinden kaçarlar.İnsan kazanmaya sosyal becerileri arttırmaya karşı büyük bir telafi sergileyebilirler.
Tek başına yapılabilecek işlerde başarılı olurlar.Sanatçı,yazar,bilim insanı gibi..İnternet üzerinden sosyalleşmeyi tercih ederler.
Çocukken öğrenme güçlüğü yaşamış olabilir dışlanmış ve farklı hissetmiş olabilirler.
Şişman,ince,kısa,uzun,zayıf olma haliyle çok ilgilenilmiş olma
Eve bağlı hissetme,sık sık şehir dolayısıyla okul değiştirme durumu
Ergenliğe geç ya da erken girmiş olmak
çocuğun farklı hissetmesine sebep olmuş olabilir.
Bazı insanlar doğuştan pasiftirve ebeveynleri de bunu değiştirmeleri için onlara destek olmamıştır.Ame genellikle ergenlikte oluşur ,okul ortamındaki zorluklar karşısında gelişir.Herkesin bir seviyeye kadar sosyal izolasyon şeması vardır.Önemli olan kendimizle ilgili özgüvensiz noktaları bulup geliştirmeye çalışmaktır.
Bu şemadakiler özgüven prolemleri ile savaşırken reddedilme ve kabul edilmeme,dışlanma korkusuyla baş edemezler.
Şema Kimyası kişide eksik olduğuna inandığı popülerliğin fazlaca olduğu kişilere yöneltir.Onlarla bir araya geldiğinde şemasını sürdürmesi daha kolay olur.Aslında tam tersi ilişkilere yönelmesi gerekir.
En sık yapılan şey kıyastır bu şemada.Yakınlık kurmaya mani olacak kadar bir kıyas yapar Sosyal İzolasyon şemasına sahip birey.