Zedelenmiş Sınırlar Şemaları

Haklılık Şeması

Kişinin diğer insanlardan üstün olduğu,özel hak ve imtiyazlara sahip olduğu düşüncesi ile özdeş şemadır.Hayır cevabı almaktan asla hoşlanmazlar.İstediklerini elde edemediklerinde öfkelenirler.Uzun vadeli bir hedefe ulaşmak için anlık zevklerden vazgeçemezler.

• Şımarık Haklılık (kendilerini özel hisseden hep talep eden kişiler)
• Bağımlı Haklılık(diğerlerinin güçlü olup(özellikle maddi) kendisine bakmak zorunda olduğunu düşünenler)
• Dürtüsellik(sıkıcı işlerden kaçan,kısa vadede rahat edip geleceğini disiplinle planlayaman kişiler)

Haklılık şeması Narsisistik Kişilik Bozukluğu ile açıklanır.Genelde terapiye kendileri gelmezler çünkü kendilerinde bir problem görmezler.Terapiye gelenler genellikle eşleri ya da yakınlarıdır.

Çocukken şımartılmış,sınır koymamış çocuklar bu şemayı geliştirebilirler.

Çocuk ebeveynini kontrolünde tutmuştur.

Ebeveyn çocuğun sorumsuzluğuna izin vermiştir.

Özellikle Bağımlı Haklılığın kökeninde anne babanın çocuğu kendine bağımlı yapacak kadar şımartmalarıdır.Çocuğa kural konmamış,göev verilmemiştir.

Haklılık çoğunlukla bir telafi şemasıdır.Altta yatankusurlu ve tercih edilmeyen v doğal olarak özel hissetmeyen kişininbu duygusal yoksunluğu ile baş etmesidir.

Şemanın kimyasına göre eşleri genellikle boyun eğen,duygularını ifade etmekten korkan kişiler olur.Hükmedilmeyi kabullenen ve kişiye bağımlı eşler seçerler.Bağımlı Haklı kişiler becerikli ve bakımlarını üstlenen güçlü kişileri eş olarak seçerler.Dürtüsel haklılar ise disiplinli titiz partnerler seçme eğiliminde olurlar.

Dürtüsel kişiler kariyer hayatlarında disipln olmadığı için ilerleyemezler.Öfke problemi yaşayabilirler.Kaos içindedirler,organize olamazlaar,sorumsuzdurlar.Haklılık şemasında kişi empati kuramaz ama hayatındaki insanlarla yavaş yavaş arası bozulur ve yalnızlaşmaya başladığında küçük de olsa bir ihtimalle değişmek isteyebilir.

 

Yetersiz Özdenetim Şeması

Bu şemada kişi öz denetim ve doyumu erteleme becerisiyle ilgili sorunlar yaşar.Sıkıcı işlerden vaz geçerler,disiplinli detaylı işlere sabırları yoktur.Yaşam öyküsünde çocuklukta kötüye kullanılmış olma ihtimalleri vardır.Haklılıktan ayrıldığı nokta budur.Dışarıdan tembel gözükürler.Aynı zamanda bencil olarak tanımlanırlar.Sorumluluk almaktan kaçarlar,maymun iştahlıdırlar çabuk sıkılırlar.